top of page

Milager: Un Violashon di Siensia?

Updated: Aug 2, 2019



Ta bèrdat ku milagernan ta imposibel, ya ku nan ta kontradesí e leinan di naturalesa?


Rudolf Bultmann, kende tabata un konosido teólogo Aleman di siglo 20 a bisa,


"E konosementu di e ser humano i di e dominio di mundu a avansá na tal ekstremo ku pa medio di siensia i teknologia ya no ta posibel mas pa un persona seriamente mantené e kosmovishon di e Tèstamènt Nobo: .... E úniko manera honesto pa resitá e kredonan ta dor di sak’afó e partinan mitológiko di e bèrdat ku nan ta enserá" (New Testament and Mythology and Other Basic Writings).


Den su buki Kerygma and Myth, Bultmann ta bisa,


"Ta imposíbel pa usa lus eléktriko i loke ta wireless i tin benefisio di deskubrimentunan di sirugia i medisina moderno, i na mes momentu pa kere den e mundu di spiritu i milagernan di Tèstamènt Nobo."


Loke Bultmann ta bisando akinan, ta ku pa por kere den Beibel ainda, nos tin di konsiderá tur e milagernan ku esaki ta kontené komo mitologia, storianan sin niun base históriko. Ta nesesario pa nos hasi nos mes e siguiente preguntanan:


Milagernan ta posibel? Tin lugá pa esakinan den evidensianan sientífiko? Nos lo tin di re-interpretá e milagernan den Skritura komo simplemente storianan mitológiko diseñá pa siña nos lèsnan spiritual?


Den e blog aki lo mi kuminsá kontestá e preguntanan aki, no ekstensivamente, ma tòg ku sufisiente detaye i klaridat.


Spinosa Su Argumento Kontra di Milagernan

Den su Tractatus theologico-politicus Benedict de Spinosa (1632 – 1677), kende tabata un di e filósofonan mas influyente ku tabata oponé milagernan, a bisa: “Nada no ta pasa den naturalesa ku ta kontradesí su leinan universal.” Spinosa a argumentá kontra e posibilidat di milagernan asin’aki,


1. Milagernan ta kontradesí e leinan di naturalesa

2. E leinan di naturalesa ta inmutabel (no ta kambia)

3. Ta imposibel pa leinan inmutabel wòrdu kontradesí

4. Pues, milagernan ta imposibel


Hume Su Argumento Kontra di Milagernan

Un otro oponente tambe masha influyente, tabata e filósofo Eskoses David Hume (1711 – 1776). Den An Inquiry Concerning Human Understanding, e ta presentá e siguiente argumento,


1. Un milager ta un violashon di lei natural

2. Eksperensia firme i inalterabel a establesé e leinan aki

3. E hòmber sabí ta krea su kerensia basá riba e evidensia

4. Pues, eksperensha uniforme ta igual ku prueba; prueba kontra di milagernan


Un Defensa Lógiko i Sientífiko pa Milagernan

Ku e formulashon di Sir Isaac Newton su famoso tres leinan di moshon, i e publikashon di e deskubrimentunan aki na aña 1687, e hòmber moderno a pensa di tin sufisiente evidensia ku e universo ta un mashin kontrolá pa puramente leinan natural. E intervenshon di Dios no tabata nesesario; milagernan a wòrdu kondená komo irashonal i no-sientífiko. Ora Napoleon a remarká na e sientifiko Pierre Simon de Laplace ku e no ta hasi menshon di Dios den su obra literario, Laplace a kontestá, “Señor, mi no tin mester di e hipótesis ei.”


Awendia Kuantum Físika (Físika Moderno) ta duna nos di komprendé ku leinan natural no ta preskribí eventonan, nan ta solamente deskribí eventonan. Ku otro palabra e leinan aki no ta bisa nos kiko mester sosodé, sino kiko normalmente (den mayoria kaso) ta sosodé. Loke nos ta yama “Leinan di naturalesa” ta en realidat probabilidatnan estadistiko, no echonan inmutabel. Esaki ta nifiká ku sierto milagernan ya kaba ta posibel riba basenan puramente sientífiko.


Leinan di naturalesa ta basá riba nos opservashon di komportashon di ophetonan físiko. Pero nos tin di komprendé ku nos opservashon ta limitá tantu den tempu komo espasio. Kon nos por sa si e velosidat di lus ta 299.792.458 m/s? Nos ta midié. Pero djis pasobra nos a midié na e velosidat ei un bia, òf 100 bion bia, no ta nifiká ku e velosidat di lus semper i tur kaminda ta 299.792.458 m/s. Ta meskos nos por bisa pa otro supuesto konstantenan i leinan di naturalesa, manera e lei di gravedat.


Un Defensa Bíbliko pa Milagernan

Nos lo por argumentá tambe ku ta Dios a krea e leinan di físika, i komo tal E no ta mará na nan. Klik riba su nòmber i tende kiko Dr. William Lane Craig ta bisa relashoná ku esaki i e posibilidat di milagernan.


Siensia (komo sea) di ningun manera ta obligá nos na re-interpretá e milagernan den Beibel komo meramente lèsnan spiritual, lèsnan sin niun base históriko. Pero, siensia riba su mes, no ta proba tampoko ku e milagernan bíbliko tabata susesonan históriko. Esaki ta hasi nesesario pa analisá tambe otro krítikanan ku a wòrdu lansá kontra milagernan bíbliko, i enfatisá otro medionan ku ta duna kredibilidat na e milagernan den Skritura.


Konklushon

Leinan di naturalesa no ta preskribí eventonan, nan ta solamente deskribí eventonan. E supuesto leinan aki ta basá riba opservashon, i komo nos opservashonnan ta limitá tantu den tempu komo espasio, e leinan ku nos ta dedusí for di nos opservashonnan no ta ekskluí e posibilidat di milagernan. Pues, siensia no ta proba ku milagernan ta imposibel.


Pregunta

Kon abo lo a kontestá e argumento di Spinosa òf Hume?

48 views0 comments

Recent Posts

See All
bottom of page