top of page

E Argumento Kosmológiko pa e Eksistensia di Dios


Kon e eksistensia di e universo ta demostrá e eksistensia di Dios?


Tin vários argumento fuerte pa e eksistensia di Dios. Den un otro blog mi ta trata e argumento antropológiko pa e eksistensia di Dios. Si bo ta deseá na lesa esaki, klik aki. Akinan lo mi trata e asina yamá, argumento kosmológiko pa e eksistensia di Dios. E palabra Griego kosmos ta nifiká “mundu,” òf “universo.” Pues, e argumento kosmológiko ta e argumento pa e eksistensia di Dios saliendo for di e eksistensia di e universo.


Ponensianan di e Argumento Kosmológiko Kalam

Tin vários forma di e argumento aki, ma nos lo konsentrá riba loke ta wòrdu yamá e argumento kosmológiko kalam, kua tabata masha popular entre filósofonan árabe durante e Edatnan Medio. E argumento kalam ta presentá un serie di dilemanan:


Promé, sea e universo tabatin un komienso òf e no tabatin un komienso. I si e tabatin un komienso, sea e komienso aki tabatin un kousa òf e no tabatin un kousa. Por último, si e komienso tabatin un kousa, sea e kousa aki tabata personal òf no-personal.


Awor, e argumento kalam ta basá riba tres ponensia:

1. E universo tabatin un komienso.

2. E komienso di e universo tabatin un kousa.

3. E kousa pa e komienso di e universo tabata personal.


Naturalmente, pa defendé e argumento aki nos lo tin di establesé kada un di su ponensianan. Laga nos kuminsá ku e promé, esta ku e universo tabatin un komienso. E promé ponensia aki ta wòrdu respaldá pa vários argumento filosófiko i sientífiko.


Argumentonan Filosófiko i Sientífiko pa e Komienso di e Universo

Un di e argumentonan filosófiko ta ku ta imposibel pa pasa dor di infinidat dor di añadí eventonan susesivo. Pèrmitimi aklará ku algun ilustrashon. Imaginábu bo tin un flat tire i bo kier tin e tire di reserva bou di bo outo. Pa por logra esaki bo tin di pasa dor di un serie di akshonnan susesivo; bo tin di djèk e outo, kita e tire flat, pone e tire di reserva, i ba e outo bèk. E sekuensia di akshonnan aki tin un kuminsamentu, e sekuensia ta konsistí di un kantidat determiná di akshonnan ku ta sigui otro susesivamente, i e sekuensia ta terminá na e fin deseá. Awor, imaginábu si no tabatin un kuminsamentu. Esei lo ta nifiká ku nunka lo bo no por tabatin e tire di reserva bou di bo outo, pasobra lo no tabatin un kantidat determiná di akshonnan ku lo bo por a pasa dor di dje pa yega einan.


Kon e analogia aki ta aplikabel na e universo? Wèl, e momentu presente di mundu i e universo, ta e resultado di e eventonan susesivo ku a tuma lugá den pasado. Si e eventonan aki no tabatin un kuminsamentu, i pues un kantidat determiná, nunka nos lo no a yega na e tempu presente. Ku otro palabra, e universo mester tin un komienso; e no por ta infinito.


Un argumento sientífiko pa e komienso di e universo ta surgi for di e kosmologia di e Big Bang. E echo ta ku sientífikonan a deskubrí vários evidensia ku ta mustra ku e universo a wòrdu krea den un eksploshon enorme, ku a bin wòrdu yamá e Big Bang.


Un otro argumento sientífiko pa e komienso di e universo, nos ta haña den e Di Dos Lei di Termodinámika. Den palabranan simpel, e lei aki ta bisa ku e kantidat di energia usabel den e universo ta bahando. Esaki ta nifiká ku e universo no por ta infinito; mester tabatin un momento di inisio ora e universo tabatin un máksimo di energia usabel.


Pues, nos por bisa ku tin argumentonan filosófiko i sientífiko fuerte, ku ta demostrá ku e universo mester tabatin un komienso. Tin un otro blog den kua mi trata e evidensianan aki den mas detaye. Pa lesa esaki, klik aki.


E Komienso di e Universo tabatin un Kousa

E di dos ponensia di e argumento kosmológiko kalam ta ku e komienso di e universo tabatin un kousa. Laga nos para ketu na esaki un ratu. Ora un entidat no por splika su propio eksistensia, esta ora su eksistensia ta dependé di algu pafó di su mes, nos ta bisa ku tal entidat ta kontingente. Awor, si algu ta kontingente, esei ta nifiká ku e ta un efekto; i kada efekto, pa definishon, mester tin un kousa. Nos no por papia di un efekto ku no tin un kousa antesedente na dje.


E idea ku e universo ta eterno, ta e posishon mas konfortabel pa e ateista, ya ku asina e ta evitá di tin ku deal ku un kousa pa e universo. E astronomo Robert Jastrow a bisa ku “e idea di un Universo ku tin tantu un komienso komo un fin no ta plasentero pa e mente sientífiko.” Pero laga nos pone loke ta plasentero òf no pa e mente sientífiko un banda, i wak kiko e evidensia ta bisa; i e evidensia ta mustra ku e universo no ta eterno, i komo tal, mester tin un kousa pa su komienso.


Awendia tin sientífiko ta proponé e idea ku e universo lo mester a krea su mes for di nada. E proposishon aki ta totalmente apsurdo. Pa algu krea su mes e mester tabata eksistí promé ku su eksistensia. Tal idea ta lógikamente apsurdo. Tambe e Promé Lei di Termodinámika, ku ta papia di e konservashon di materia i energia, ta bisa ku materia i energia no por wòrdu kreá ni destruí. Materia por wòrdu konbertí den energia, i vice versa, pero e kantidat total di materia i energia den e universo ta keda meskos.


E konsepto ku e universo lo por a krea su mes for di nada a haña oposishon fuerte for di e establesimentu sientífiko mes. Na 1994 Ralph Estling a skirbi lo siguiente den the Skeptical Inquirer, “Mi no ta kere ku loke e kosmologonan, e teoristanan aki di quantum, e trahadó di universonan aki, ta hasi ta siensia.”


Nos tin di konkluí ku e posishon ku e komienso di e universo tabatin un kousa, ta muchu mas fuerte ku e idea ku e komienso aki no tabatin un kousa.


E Kousa pa e Komienso di e Universo tabata Personal

Nos a yega awor na e di tres, i alabes último, ponensia di e argumento kalam: E kousa pa e komienso di e universo tabata personal.


Nada no ta produsí nada. Pues ya ku algu definitivamente ta eksistí, lógikamente nos tin di dedusí ku algu tabata i ta eksistí pa semper. Ta e kos òf persona aki, ku no a wòrdu kousá dor di nada, ta e kousa pa e universo, materia i energia. Nos a mira kaba ku e universo i materia no ta eterno, pues e loke ta eterno ku a kousa e universo no por ta materia, e mester ta un Ser personal.


Konklushon

Nos ta mira ku e ponensianan di e argumento kosmológiko kalam pa e eksistensia di Dios ta poderosamente establesé. Definitivamente e eksistensia di e universo ta demostrá e eksistensia di Dios.

43 views0 comments
bottom of page